Voedselveilig aandrijven

Voedselveiligheid en aandrijven, een bijzondere uitdaging

Hygiëne is een must op plaatsen waar onverpakt voedsel in aanraking komt met personen, machines en transportsystemen. Toch komen bedrijven die vleeswaren, vis of andere etenswaren verwerken of verpakken regelmatig negatief in het nieuws. Vooral voedselveiligheid in combinatie met aandrijf- en bekabelde besturingsonderdelen is een bijzondere uitdaging. 


Middelen en omstandigheden

In voedselverwerkings- en verpakkingsmachines kan het soms extreem vochtig, heet of juist koud zijn. Deze omstandigheden zijn niet bevorderlijk voor de hygiëne. Toch moeten alle objecten en luchtstromen in de directe omgeving van voedsel-contactvlakken brandschoon zijn. Van die objecten maken ook elektromotoren, reductoren en schakelkasten deel uit. Het is belangrijk dat al deze producten en componenten bestand zijn tegen grondige reinigingsprocedures. Pas de materiaalkeuze, IP klasse en de gebruikte keerringen en afdichtingen op de situatie aan.

Omstandigheden

Procesinstallaties kunnen verontreinigingen, vocht, hitte of juist intense kou veroorzaken. Daarnaast kunnen grote plotselinge temperatuurwisselingen voor problemen zorgen. Het is dus belangrijk dat aandrijvingen in de voedingsmiddelensector bestand zijn tegen deze uitdagende omstandigheden.  

Reinigingen

Zowel koude als alkalische onvetters zorgen samen met hogedrukreinigers, ontsmettingsmiddelen en zure oplossingen tegen kalkaanslag voor problemen. Onbeschermde aluminium reductoren en motoren zullen deze omstandigheden niet lang volhouden.

Middelen 

Contact tussen smeermiddel en de geproduceerde voedingsmiddelen is nooit volledig uit te sluiten. Daarom mogen smeernoden in kleine concentraties geen bedreiging vormen voor de volksgezondheid. Ook een voedselveilige oppervlaktebescherming is in verschillende situaties noodzakelijk.


Veel voorkomende problemen

Reiniging is van groot belang om contaminatie te voorkomen. Bedenk vóór het specificeren van de aandrijving welk schoonmaakregime gaat gelden. Dan is ook het toekomstige condensatie- en corrosiegedrag tijdens de ontwerpfase te voorspellen. Kies altijd in samenspraak met de leverancier de juiste componentsamenstellingen.

Contaminatie

In voedingswarenproductie omgevingen moet de verspreiding en ophoping van vuil zoveel mogelijk worden tegenaan. Voorkom dus verzamelplaatsen van vuil, zoals samengebonden kabelbundels. Aandrijvingen met een glad oppervlakte zijn onder andere een stuk makkelijker schoon te houden. 

De warmteafvoer is bij voorkeur altijd zonder externe of interne ventilator, omdat luchtstromen potentiële contaminaties verspreiden. 

Corrosie

Isolatie tussen componenten van verschillende materialen is essentieel. Gebruik nooit rvs bevestigingen in aluminium componenten. Gietijzeren onderdelen zijn sowieso beter bestand tegen corrosie.

Gebruik bij voorkeur verzinkte bevestigingsmiddelen en laat deze als mini anodes werken. Voorkom spleetcorrosie door waar nodig contactvlakken nat te monteren met een lichte uitpersing van de gebruikte sealant. 

Condensatie

Wanneer een motor net is uitgezet kan een te snelle afkoeling condensatie veroorzaken. Zelfs als een motor behoorlijk waterdicht is.

Het is slim om aandrijvingen voor de (koude) schoonmaak geleidelijk te laten afkoelen. Als dat niet kan is het handig om motoren te voorzien van stilstand verwarming. De verwarming zorgt ervoor dat condensatie of bevriezing in bijvoorbeeld vriespakhuizen te voorkomen is.

RVS ELSTO Wornwielkast
RVS motoren, Corrosiebestendige motoren
RVS rechtetandwielreductor
RVS motoren, Corrosiebestendige motoren (glad) voetmontage
RVS kegeltandwielreductor
RVS ELSTO Draaistroommotor

Eigenschappen

Aandrijvingen in een voedingswarenproductie omgeving dienen te beschikken over een aantal specifieke eigenschappen. Niet alle eisen zijn ook in alle omstandigheden van toepassing. Alleen met de juiste componentsamenstellingen is een productielijn of machine voedselveilig en energie-efficiënt aan te drijven. 

Regel 1:

Juiste productsamenstelling

Kabelgoten en samengebonden kabelbundels zijn broeiplekken voor ellende. Kies daarom waar mogelijk voor een besturing op de aandrijving zelf met zo min mogelijk kabelverloop. 

ELSTO heeft daarvoor slimme opbouwregelaars die met minimale externe bekabeling het slim en efficiënt aansturen van een machine of installatie mogelijk maken. Deze lokale regelaars passen helemaal in de huidige trend van decentraal aansturen. De frequentieregelaars zijn beschikbaar in speciale IP 67 RVS kasten voor extreme toepassingen. 

Regel 2:

Glad oppervlakte

Kies aandrijvingen met een oppervlakte die makkelijk schoon te houden is. 

RVS motoren en reductoren voldoen aan de hoogste hygiëne eisen door de gladde oppervlakteafwerking zonder verborgen hoekjes. Zo zijn opgeklonken typeplaatje een bron van besmettingen. De gegevens van ELSTO RVS motoren zijn altijd op het motorhuis gelaserd. Ook hebben RVS motoren en reductoren geen koel- of verstevigingsribben waar vuil zich in kan nestelen.

Regel 3:

Juiste afdichtingen en IP klasse

Motoren en reductoren zijn meestal voorzien van asafdichtingen, maar ook van afdichtingen in klemmenkasten en wartels. Ook eventueel vrijkomend slijtagemateriaal mag geen bedreiging vormen voor het te verwerken product.

Een hoge IP klasse is in veel gevallen noodzakelijk. IP klassen 55 en 56 zijn eigenlijk standaard, terwijl in veel gevallen IP 67 nodig kan zijn. Ook het aangieten van voedingskabels zorgt voor een nog betere weerstand tegen het binnen dringen van water.

Regel 4:

Juist warmteafvoer 

Proceswarmte zorgt vaak voor hoge omgevingstemperaturen en dat is niet bevorderlijk voor het koelen van de aandrijvingen. Toch is een ronddraaiende waaier met vinnen onder een afscherming niet ideaal. Denk op deze plekken aan ventilatorloze motoren met een overdimensionering of een hogere IE  klasse. Wat niet warm wordt hoeft immers ook niet af te koelen.

Regel 5:

Voedselveilige middelen

Tot slot vergen ook smeernoden in de voedingssector extra aandacht. Vrijwel alle Bonfiglioli reductoren zijn geschikt voor voedselveilige (FDA approved) smeermiddelen. Een voedselveilige oppervlakte bescherming kan optioneel worden aangebracht afhankelijk van de operationele, omgevings- en reinigingscondities.

Van ontwerp tot renovatie, samen met ELSTO specialisten is een voedselveilige oplossing te realiseren.